Een bedrijfsovername starten is een opwindend avontuur, maar het begint met een fundamentele beslissing die de rest van uw project zal bepalen: in welke juridische vorm neemt u de activiteit over?
U hebt twee belangrijke opties: de overname van het handelsfonds of de overdracht van aandelen. Deze keuze is veel meer dan een technisch detail en heeft grote juridische, fiscale en financiële gevolgen. Als expert is het onze rol om u hierover te informeren, zodat u de veiligste en meest geschikte beslissing voor uw situatie kunt nemen.
Een handelsfonds overnemen betekent dat u de elementen verwerft die de exploitatie van de activiteit mogelijk maken, zonder het bedrijf (de juridische structuur) dat eigenaar is, over te nemen. U koopt dus een geheel van activa:
U neemt noch de vorderingen, noch de schulden van de onderneming van de verkoper over.
Het belangrijkste voordeel is de rechtszekerheid. Door alleen de activa te kopen, beschermt u zich tegen het verleden van de vennootschap. U erft geen verborgen passiva, of die nu fiscaal, sociaal (RSZ, enz.) of commercieel (leveranciersschulden) zijn.
U start dus met een schone lei. Bovendien zijn de formaliteiten, hoewel omslachtig (registratie, wettelijke publicatie), strikt gereglementeerd en bedoeld om het verleden af te sluiten.
Het grootste nadeel is de discontinuïteit. Contracten (met leveranciers, verzekeringen…) worden niet automatisch overgedragen en moeten opnieuw worden onderhandeld. Enkel de arbeidsovereenkomsten worden verplicht overgenomen krachtens de wetgeving inzake de overgang van ondernemingen. Fiscaal gezien zijn de registratierechten over het algemeen hoger dan bij een overdracht van aandelen.
Hier koopt u niet de activa één voor één, maar de aandelen van de vennootschap (bv. in een BV of NV). U wordt dus vennoot of aandeelhouder van de bestaande vennootschap. De onderneming blijft voortbestaan, alleen de eigenaar verandert.
Het grote voordeel is de continuïteit van de exploitatie. Alle lopende contracten blijven ongewijzigd van kracht: de handelshuur, bankleningen, leverancierscontracten, licenties… Dit is een aanzienlijk operationeel voordeel dat een soepele overgang garandeert. De overdrachtsprocedure is op het eerste gezicht ook eenvoudiger en de registratierechten zijn vaak lager.
Dit is de keerzijde van de continuïteit: door de vennootschap over te nemen, neemt u ook haar volledige verleden en dus haar potentiële passiva over. Een fiscale of sociale controle die na de verkoop plaatsvindt maar betrekking heeft op de voorgaande periode, komt voor uw rekening. Om u tegen dit grote risico in te dekken, is een diepgaande audit (due diligence) onontbeerlijk. Daarnaast is het absoluut cruciaal om een activa- en passivagarantie (APG) te ondertekenen. Deze juridische akte verplicht de verkoper u te vergoeden als er een passief uit de periode vóór de overdracht aan het licht komt.
U begrijpt het al: er is geen pasklare oplossing. De keuze tussen de overname van een handelsfonds en de overdracht van aandelen hangt af van de gezondheid van het doelbedrijf, uw risicobereidheid en uw doelstellingen.
Deze beslissing is een van de belangrijkste in uw traject als overnemer. Blijf hier niet alleen voor staan. De begeleiding door een advocaat gespecialiseerd in ondernemingsrecht is essentieel om het doelbedrijf door te lichten, te onderhandelen over de voorwaarden en de aktes op te stellen die uw investering en uw toekomst veiligstellen.