Het grootste deel -75 hectare van de 90- van het strategisch regionale onroerend goed waarvan de reconversie op het laatste moment door de Brusselse regering is goedgekeurd, behoort toe aan Defensie. Het bevindt zich op de grens tussen de Brusselse en de Vlaamse regio.

Nieuwe stadsingang
Het geheel, dat voorlopig een Europese school en de grote processen (Justitia, voormalig NAVO-terrein) herbergt, zal definitief worden vrijgegeven na de verhuizing van het Hoofdkwartier van de Strijdkrachten naar zijn nieuwe locatie. Het toekomstige HQ van Defensie, NHQ genaamd, zal dan nog slechts ongeveer 11 hectare van het historisch terrein innemen dat binnenkort wordt vrijgegeven.

De rest van het Defensie-terrein dat dan wordt overgedragen, biedt een unieke ontwikkelingsmogelijkheid om in fases een nieuwe gemengde wijk aan de stadsrand te bouwen. Om de toekomst van dit iconische terrein, dat grenst aan economische zones, de begraafplaatsen van Brussel en Schaarbeek en het Woluweveld, vorm te geven, is een gezamenlijk scenario ontwikkeld door perspective.brussels (voor het Brusselse Gewest) en het Departement Omgeving (voor het Vlaamse Gewest).

Hiervoor is perspective.brussels, het expertisecentrum voor territoriale ontwikkeling, belast met het opstellen van een Richtplan van Aanleg (RPA) dat de strategische en reglementaire richtlijnen voor de stedelijke en landschappelijke inrichting van het betrokken terrein vastlegt. Dit plan is zojuist definitief goedgekeurd door de regering.

Na de plannen voor de Kazernes van Elsene, het Weststation, de wijk Heyvaert, Delta/Hermann-Debroux en meer recent Mediapark (Schaarbeek), is dit het 6e definitief goedgekeurde RPA onder deze legislatuur. Voor de volgende regering blijven onder andere de plannen voor Josaphat en de Wijk van de Wet nog over.

Een innovatieve interregionale samenwerking
« De oorspronkelijke ambitie was om een nieuwe, dichtbevolkte stadswijk te ontwikkelen in combinatie met een groot metropolitaan park van 45 hectare om een nieuwe groene long voor het noordoosten van Brussel te creëren. Langs de Leopold III-laan voorziet het plan (zie grafiek) een nieuwe, duurzame en gemengde wijk », aldus Antoine de Borman, CEO van perspective.brussels, die de voorbeeldige interregionale samenwerking met het Departement Omgeving en de ambitieuze benadering die hierdoor mogelijk werd, toejuicht.

Voor Rudi Vervoort, de Brusselse Minister-President verantwoordelijk voor Territoriale Ontwikkeling, moet deze vruchtbare samenwerking met Vlaanderen « een voorbeeld zijn voor alle toekomstige ontwikkelingen aan de stadsrand ».

In het kader van deze opdracht wordt perspective.brussels bijgestaan door een multidisciplinair team bestaande uit architectenbureau XDGA, Michel Desvigne Landschapsarchitecten, Tractebel en E-biom.

Om de samenhang van het reconversieproject van het uitgestrekte terrein, gelegen op de grens van de twee regio’s, te waarborgen, zijn er sinds 2016 discreet samenwerkingsakkoorden gesloten tussen de vele betrokken openbare actoren. Hierdoor konden uiteindelijk tegelijkertijd een RPA aan Brusselse zijde en een GRUP aan Vlaamse zijde worden opgesteld. De regio’s hebben er ook op gelet hun procedurekalenders op elkaar af te stemmen om eind 2023 gezamenlijke openbare onderzoeken te organiseren.

Acteur